همه چیز درباره گیاه یوکا (از نگهداری تا درمان و تکثیر گیاه)

گیاه یوکا، گیاهی مقاوم و همیشه سبز و زیبا با برگ های شمشیری شکل و تیز می باشد. یوکا جز گیاهان زینتی است که نیاز به آبیاری کمی دارد. برای کسانی که در نگهداری گیاهان مبتدی هستند، یوکا گیاه مناسبی به حساب می آید. میوه این گیاه خاصیت درمانی دارد. نگهداری یوکا ساده بوده و به راحتی می‌توان آن را در داخل گلدان و (منزل) آپارتمان، محیط های کاری، راهروها یا بیرون از خانه نگهداری و پرورش داد.

گیاه یوکا

گیاه زینتی یوکا بومی مناطق آمریکای مرکزی و جنوبی است و از خانواده لیلیانسه می باشد. معمولاً در مناطق کویری و خشک این گیاه رشد می کند و به دو دسته یوکای فضای سبز و یوکای آپارتمانی تقسیم میشود و از نظر ظاهر کاملاً شبیه هم هستند. گیاه یوکا همیشه سبز بوده و رشد خیلی کمی دارد. تاکنون بیش از ۴۰ گونه گیاه یوکا شناسایی شده است.

برگهای یوکا تیز و کشیده و شمشیری مانند است و در جوانی روشن و نرم هستند و با بالا رفتن سن گیاه، برگهای آن تیره و خشن می شود. ساقه گل دهنده یوکا در گیاه بالغ هر چند سال یکبار ظاهر می‌شود و گلهای سفید رنگ، واژگون مانند و زنگوله ای مانند می دهد. به این گیاه در ایران گیاه زنگوله ای هم گفته می‌شود. فصل رشد انواع این گیاه مانند یوکا تنه درختی در تابستان و بهار می باشد و بهترین زمان گل دادن گیاه یوکا از اواسط بهار تا اواسط تابستان می باشد. گیاه یوکا آپارتمانی یا تنه درختی قابلیت تحمل سرما را ندارد و نسبت به سرما حساس است.

یوکا تنه درختی در مکانی قابل نگهداری است که نور خوبی دارد. اگر میزان نور مورد نیاز در آپارتمان کم می باشد، می توانید از لامپ مخصوص رشد گیاه برای نگهداری آن استفاده کنید. تکثیر گیاه یوکا راحت می باشد و می توان به روشهای مختلف آن را تکثیر کرد. از نکات مهم در نگهداری یوکا، سمی بودن شیرابه آن است و خوردن تمام قسمت های آن برای حیوانات خانگی( سگ و گربه) و کودکان خطرناک است و باعث ایجاد آلرژی، حساسیت و خارش می شود، لذا از دسترس کودکان و سگ و گربه دور نگه دارید. همچنین هنگام هرس و تکثیر گیاه یوکا از دستکش استفاده کنید.

شرایط نگهداری یوکا

آبیاری:یوکا به منظم نبودن فواصل آبیاری بسیار حساس است. در فصل رشد یعنی بهار و تابستان آبیاری گیاه را به خوبی و به محض خشک شدن رویه خاک انجام دهید و از باز بودن زهکش مطمئن شوید. در زمستان نیز آبیاری را به نصف کاهش دهید. برای آبیاری صبر کنید تا رویه خاک خشک شود و بعد مجددا اقدام به آبیاری کنید.

تابش نور:این گیاه به نور غیر مستقیم و زیاد نیاز دارد. وجود نور مستقیم و زیاد موجب سوختگی برگ ها و نور کم باعث قهوه ای شدن و ریزش آن ها میشود. پرورش یوکا در نور کم سبب گلدهی کمتر و تازک شدن تنه و برگها می‌شود. می‌توانید گیاه یوکا را در سایه و یا بالکن های سقف دار زیر سقفی نیز قرار دهید.

دمای هوا: دمای مناسب جهت رشد این گیاه 13 الی 18 درجه سانتیگراد میباشد. یوکا با محیط کویری سازگار است و حساسیت زیادی به دما ندارد. این نخل می‌تواند تا دمای بالاتر از 60 درجه و پایین تر از 30 درجه را تحمل کند.

کوددهی: برای رشد بهتر گیاه میتوانید هر ماه از تقویت کننده ها استفاده کنید. در فصول رشد هر 2 هفته یکبار از کودهای مایع استفاده کنید.

خاک گیاه: یوکا به طور طبیعی در بیابان های شنی و خشک رشد می کند. استفاده از یک خاک سبک با زهکش بالا مانند مخلوط شن و ماسه درشت باغبانی و پرلیت، گزینه مناسبی برای کاشت یوکا است.  خاک کمپوست نیز خاک مناسبی برای رشد بهتر گیاه یوکا است.

میخک هندی مدل M42

سانسوریا ابلق مدل S53

کاج مینیاتور مدل KM101

گیاه کروتون مدل CR61

گازمانیا مدل G31

گیاه بونسای جنسینگ BO21

خرید گیاه یوکا و گل و گیاهان آپارتمانی از فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

روش های تکثیر گیاه یوکا

تکثیر گیاه یوکا نسبتاً راحت بوده و می توان آن را در منزل انجام داد. برای تکثیر یوکا روش های مختلفی وجود دارد. تکثیر این گیاه را می توان از طریق قلمه ساقه، تکثیر با بذر، تقسیم ریزوم و استفاده از پاجوش های گیاه مادر انجام داد.

یکی از شرایط لازم جهت رشد پس از تکثیر گیاه یوکا، قرار دادن آن در نور کامل و غیرمستقیم خورشید است و اگر این شرایط برای رشد گیاه فراهم نشود، امکان اینکه گیاه به خوبی رشد و تکثیر شود به حداقل می رسد. اگر امکان تامین نور مناسب و کافی جهت رشد گیاه فراهم نباشد، می توان از لامپ مخصوص رشد گیاه یوکا استفاده کرد. این لامپهای رشد، نور کافی و مناسب را به طور یکنواخت در اختیار گیاه یوکا قرار می دهد.

نکته ای دیگر هنگام تکثیر یوکا باید به خاطر داشته باشید که شیرابه این گیاه سمی بوده و موجب حساسیت و خارش می شود پس حتماً از دستکش استفاده کنید. در ادامه به هر یک از روش های تکثیر یوکا خواهیم پرداخت:

تکثیر یوکا با روش قلمه ساقه

تکثیر به کمک قلمه ساقه، یکی از ساده‌ترین راه‌های تکثیر گیاه یوکا می باشد. بهتر است که قلمه را از نواحی جوان ساقه گیاه تهیه کنید. این قلمه آسان تر از قلمه های که در قسمت پایین ساقه است، ریشه می دهد. حدود ۱۰ سانتیمتر از ساقه یوکا که دارای برگ است را برای قلمه گرفتن استفاده کنید. برای جدا کردن قلمه از ساقه، از چاقوی تیز و استریل استفاده کنید.

قبل از کاشت قلمه ها در خاک، آنها را به مدت ۳ الی ۴ روز در فضایی خنک، خشک و تاریک قرار دهید. این کار باعث می شود که قلمه ها ریشه زایی بهتری داشته باشد. بعد از این چند روز، انتهای قلمه ها را در هورمون ریشه زایی فرو ببرید تا رشد ریشه ها سریعتر شود. برای کاشت قلمه‌ها بهتر است از خاک سبک با ترکیب پرلیت و خاک گلدان استفاده کنید. بعد از دو هفته ریشه ها شروع به رشد می کند و 6 تا 8 هفته ریشه های گیاه یوکا زیاد شود و سپس می‌توانید آن را به گلدان بزرگتر منتقل کنید.

تکثیر یوکا با روش بذر

روش دیگر تکثیر گیاه یوکا استفاده از بذر می باشد. برای اینکه بذر یوکا رشد خوبی داشته باشد، ابتدا بر روی بذر به کمک کاغذ سنباده یا سوهان، خراشی ایجاد کنید و آن را در گلدانی با زهکشی خوب بکارید و در معرض نورمناسب، همانطور که گفته شد قرار دهید. حدود یک الی دو هفته خاک را آبیاری کنید تا زمانی که جوانه کوچکی بزند. اگر در طی این مدت جوانه نداد، اجازه دهید خاک کاملاً خشک شود و دوباره آن را آبیاری کنید.

تکثیر یوکا با روش پاجوش های گیاه مادر

یکی دیگر از راههای تکثیر یوکا، استفاده از پاجوش های گیاه یوکای مادر است. منظور از پاجوش، گیاهان کوچکی هستند که کنار گیاه مادر رشد می کند. برای جدا کردن پاجوش های گیاه یوکا، ابتدا گیاه مادر را از گلدان خارج کنید. خاک آن را جدا کرده و آرام به طوری که ریشه گیاه آسیب نبیند. سپس به وسیله چاقوی تیز و استریل پاجوش ها را جدا کنید و آن را در خاک گلدان مناسب بکارید. از پاجوشهایی که حداقل چهار برگ دارند برای تکثیر یوکا استفاده کنید.

تکثیر یوکا با روش ریزوم های زیرزمینی گیاه

روش دیگر تکثیر یوکا از طریق تقسیم ریزوم های زیر زمینی گیاه می باشد. ریزوم هایی را به قطعات ۸ سانت برش داده و در بستر شنی کم عمق قرار دهید، سپس آن را در روی محیط گرم و نور مناسب و کافی قرار دهید. بعد گیاه را آبیاری کنید و پس از ریشه دادن آن را به گلدانی با خاک مناسب منتقل کنید.

خرید گیاه یوکا و گل و گیاهان آپارتمانی از فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

مشکلات رایج در گیاه یوکا و راه حل آن ها

زرد شدن برگ های پایینی گیاه یوکا

این مشکل زمانی پیش‌ می آید که گیاه نور کافی دریافت نمی کند. در اینصورت گیاه یوکا را به مکانی با نور بیشتر جابجا کنید. در صورت عدم دسترسی به نور کافی، از لامپ مخصوص رشد گیاه یوکا استفاده کنید.

رنگ پریدگی برگ های یوکا

این مشکل به دلیل زیاد بودن و استفاده از نور مستقیم خورشید ایجاد می‌شود و باعث می‌شود که به برگها و ریشه های گیاه یوکا آسیب وارد شود.

کوچک و روشن شدن برگ های یوکا

این مشکل زمانی ایجاد می شود که مواد مغذی در خاک کم باشد، در اینصورت به گیاه یوکا کود مناسب بدهید. عامل دیگری که باعث ایجاد این مشکل می شود، سرمای بیش از حد است.

سیاه شدن و پوسیدگی برگ های یوکا

این مشکل هنگامی رخ می دهد که گیاه یوکا را بیش از حد آبیاری کرده اید. برای رفع این مشکل اجازه دهید سطح خاک کامل خشک شود. می توانید در روی خاک با خودکار یا هر وسیله ای، سوراخهایی ایجاد کنید تا قسمتی از رطوبت اطراف ریشه گیاه یوکا تبخیر شود.

پوسیدگی ساقه یوکا

به دلیل آبیاری زیاد و نبود زهکشی مناسب گلدان، ممکن است گیاه یوکا دچار بیماری های قارچی شده و کم کم ساقه و ریشه پوسیده شود. در بعضی از موارد، وجود باکتری می تواند باعث ایجاد این مشکل و بوی  ناخوشایند  در اطراف گیاه شود. برای جلوگیری از این مشکل از خاک مناسب و گلدان های استریل استفاده کنید.

لکه های قهوه ای روی برگ های یوکا

این مشکل به دلیل بیماری های قارچی رخ می دهد، در صورت مشاهده لکه های قهوه ای بر روی برگها، آنها را قطع کنید و محل قطع کردن و کل گیاه یوکا را قارچ کش بپاشید. در صورت عدم دسترسی به قارچ کش، می توانید از مخلوط آب و مایع ظرفشویی استفاده کنید.

لکه های زرد و نارنجی روی برگ های یوکا

این مشکل ناشی از بیماری قارچی بر روی برگهای یوکا است و منجر به ایجاد زخم هایی بر روی برگ گیاه یوکا می شود. رنگ زخم می تواند متفاوت باشد. اما بیشتر این مشکل در برگهای مسن رخ می دهد. از قارچ کش مناسب برای از بین بردن این بیماری استفاده کنید.

کاج مینیاتور مدل KM101

گیاه بنجامین مدل BE71

گیاه کروتون مدل CR63

گیاه فیکوس مدل F81

سانسوریا ابلق مدل S54

فیکوس لیراتا مدل F83

خرید گیاه یوکا و گل و گیاهان آپارتمانی از فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

لکه های خاکستری روی برگ های یوکا

یکی از مشکلات رایجی که در گیاه یوکا ممکن است پیش بیاید، ایجاد لکه های رنگ خاکستری در حاشیه کنار برگ به دلیل آبیاری کم و خشکی بیش از حد هوا می باشد و به مرور باعث از بین رفتن گیاه می شود. در این صورت گیاه را به مکانی با تهویه مناسب منتقل کنید و هنگام آبیاری گیاه مراقب باشید، آب بر روی برگ ها ریخته نشود.

آفت شپشک آردآلود روی برگ های یوکا

یکی از آفات گیاه یوکا، شپشک آرد آلود می باشد که باعث کاهش رشد و همینطور زردی و ریزش برگها می شود. برای رفع این مشکل، می توانید از اسپری حشره کش استفاده نمایید.

سفیدک روی برگ های یوکا

اگر یوکا در محیطی سرد و با رطوبت بالا قرار گیرد، بر روی برگها کپک های سفید و خاکستری ایجاد می شود. این کپک ناشی از نوعی قارچ به نام بوتری تیس می باشد. برای رفع این مشکل گیاه یوکا را در محیط گرم و خشک قرار دهید، میزان آبیاری را کاهش دهید و از قارچ کش مناسب استفاده نمایید.

خرید گیاه یوکا

یوکا گیاهی زیبا و بسیار مقاوم است نیاز به آبیاری کمی دارد. به همین دلیل گیاهی مناسب برای نگهداری آپارتمان یا فضاهای اداری مانند سازمان ها و شرکت ها یا رستوران ها و کافه ها می باشد. شما می توانید گیاه یوکا را در سایزهای مختلف در فروشگاه محیط زیستی ایران سبز به صورت آنلاین خریداری کنید و درب منزل تحویل بگیرید. برای مشاهده و خرید سایر گل و گیاهان مناسب جهت نگهداری در آپارتمان، به بخش گل و گیاه فروشکاه محیط زیستی ما سر بزنید.

منابع: ایران گرولایت، ایران درخت