همه چیز درباره گیاه فیکوس (از نگهداری تا درمان گیاه)

به وبلاگ فروشگاه محیط زیستی ایران سبز خوش آمدید. در این مقاله سعی کردیم تا همه مطالب لازم برای معرفی، نگهداری، تکثیر و درمان گیاه فیکوس را که شما برای خرید و نگهداری فیکوس در منزل یا محل کارتان لازم دارید را به صورت دقیق بیان کنیم. همراه ما باشید.

گیاه فیکوس

فیکوس درختچه ای زیبا است که معمولاً در محیط گلخانه‌ای و آپارتمان‌ها نگهداری می‌شود و برگ‌های آن به رنگ‌های سبز و ابلق دیده می‌شود. امکان نگهداری از گیاه فیکوس تقریباً در اکثر خانه‌های ایرانی به دلیل مقاوم بودن و راحت بودن نگهداری و نیاز نوری کم گیاه فیکوس وجود دارد. فیکوس بانام علمی Ficus Elastica گیاهی معروف از خانواده موراسه و بومی هند و جنوب شرقی اندونزی است. در هوای آزاد ارتفاع آن به بیش از 25 متر می‌رسد و در شرایط عادی دائماً رو به گسترش و بزرگ شدن است و حتی ریشه‌های هوایی می‌دهد که خود به صورت تنه‌های مضاعف گیاه در می‌آید. چون نور آفتاب قادر به نفوذ در خاک زیر این گیاه نیست، رشد هر گیاه دیگری در زیر سایه آن ناممکن است. با این همه فیکوس جزء محبوب‌ترین گیاهان خانگی است. دارای شیرابه مخصوص هستند که با زخمی شدن از پوست آنها جاری می‌شود. برگ‌ها پهن و براق و چرمی با نوک تیز به صورت متناوب در طول ساقه می‌رویند. گل‌های فیکوس رنگین و معطر نیست و جلب توجه نمی‌کند. فیکوس شیره ای دارد که می‌توان از آن در ساخت لاستیک استفاده کرد، نام انگلیسی این گیاه با توجه به این مسئله انتخاب شده است.

خرید انواع گیاه فیکوس و سایر گل و گیاهان آپارتمانی در فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

انواع گیاه فیکوس

در ادامه شما را با نوع های مختلف گیاه فیکوس آشنا خواهیم کرد.

فیکوس الاستیکا یا گیاه کائوچو (Rubber Plant)

فیکوس الاستیکا یک گیاه آپارتمانی بسیار زیبا و مدرن است که به مراقبت خاصی هم نیاز ندارد. این گیاه اصالتاً متعلق به جنوب شرقی آسیاست. این گیاه تاریخی شیره ای سفیدرنگ تولید می‌کند که از آن در ساخت کائوچو استفاده می‌شود. به همین دلیل به او درخت کائوچو هم می‌گویند.
اگر هیچ تجربه ای در نگهداری از گیاهان ندارید، بدون شک گیاه کائوچو گزینه مناسبی برای شروع است. علاوه بر داشتن ظاهر زیبا، از نظر ناسا به عنوان یکی از گیاهان برتر در تصفیه هوا شناخته شده است. پیشنهاد میکنیم خرید گیاهان تصفیه کننده هوا را همیشه در اولویت خرید گیاه برای منزل خود بگذارید.

فیکوس بنجامین یا انجیر برگ ریز (Ficusbenjamina)

فیکوس بنجامین که به دلیل شکل خاص برگهایش به گیاه اشک ریزان هم معروف است، با اینکه گلی تولید نمی‌کند، اما نوع متفاوت برگ ها و استقامت آنها باعث شده که او به گیاهی محبوب تبدیل شود. اگر به خوبی از آن نگه داری کنید، یک “درخت آپارتمانی” خواهید داشت.

فیکوس میکروکارپا یا انجیر پرده ای (Ficusmoclame)

فیکوس میکروکارپا متعلق به جنوب شرقی آسیا و استرالیاست. این نوع فیکوس بسیار از نظر نگهداری و مشخصات به فیکوس بنجامین شبیه است. این گیاه شاخه‌ها و برگ‌های متعددی دارد که می‌توانید با هرس کردن مداوم، آنها را همیشه مرتب و تمیز نگه دارید.

فیکوس امستل یا برگ موزی (Ficus alli)

این گیاه که متعلق به جنوب شرقی آسیا، هند و چین است، به دلیل شکل خاص برگ های خود به گیاه برگ موزی مشهور شده است. نگهداری از آن نسبت به سایر فیکوس ها کمی راحت تر است و این گیاه نیز در برابر تغییرات شدید و ضربه، حتما دچار برگ ریزی خواهد شد.

فیکوس هندی (Ficus Audrey)

همانطور که از نامش مشخص است، این فیکوس یک نوع گیاه ملی هندی است. برگ های بزرگ و زیبای آن مانند یک سایه بان عمل می کنند و در مناطق گرمسیری، سایه خوبی را برای استراحت ایجاد می‌کنند.

خرید انواع گیاه فیکوس و سایر گل و گیاهان آپارتمانی در فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

شرایط نگهداری فیکوس

آبیاری: این گیاه رطوبت را ترجیح می دهد اما به خشکی هم مقاوم است. بهتر است صبر کنید تا در فاصله بین دو آبیاری خاک خشک شود و توجه داشته باشید که خاک گیاه نباید خیس و غرق آبی باشد چرا که به تدریج موجب پوسیدگی ریشه گیاه می شود و برگ های پایین گیاه زرد شده و می ریزند و به مرور زمان، گیاه از بین می رود.

تشنگی شدید گیاه موجب لوله شدن برگ‌ها و آویزان شدن آن ها می‌شود که برای رفع این مشکل می توانید به مدت ۱۵ دقیقه گیاه را  در تشت پر از آب قرار دهید.

تابش نور:این درختچه جزء گیاهان خانگی است که به نور معمولی نیاز دارد و بهتر است که آن در معرض نور از جنوب یا شرق قرار دهید، اما مراقب باشید که کل روز به آن نور برسد و از طرفی نور را مستقیماً به آن نتابانید، چرا که نور داغ خورشید به طور مستقیم باعث سوختن این گیاه می‌شود و از طرفی قرار دادن در نور کم نیز رشد آن را متوقف می‌کند. گیاهانی که در مکان تاریک نگهداری می‌شوند برگ‌های پایینی خود را از دست می‌دهند و دراز و بد شکل می‌شوند و رنگشان کدر و کم رنگ می‌شود. نیاز به به نور غیر مستقیم خورشید داشته و بایستی از نور مستقیم دور باشد، همچنین سایه را تحمل می‌کند اما مکان روشن را ترجیح می‌دهد. تغییر مکان این گیاه نیز می‌تواند موجب ریزش برگ‌ها شود. در زمستان نیز باید آن را از سرما حفظ کرد.

دمای هوا: اگر دمای خانه شما به گونه ای است که خودتان در آن راحت هستید و احساس گرما یا سرما ندارید، یعنی اینکه دمای گیاه نیز مناسب است. حداقل درجه حرارت در زمستان 16 درجه سانتیگراد، هوای سرد موجب قهوه‌ای شدن برگ‌ها و ریزش آنها می‌شود. حداکثر آن در تابستان 29 درجه سانتیگراد است، گرما را تا ۳۰ درجه سانتیگراد می‌تواند تحمل کند. بهترین دما برای رشد آن ۲۰-۲۵درجه سانتیگراد است. این گیاهان در برابر تغییرات دمایی حساس هستند و بنابراین بهتر است که آن‌ها را در مناطقی استفاده کنید که به یکباره تغییرات دمایی ندارند

رطوبت: برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاه بهتر است یک ظرف آب در کنار آن قرار دهید و یا هفته ای یک تا دو بار اقدام به غبارپاشی کنید. توجه داشته باشید که غبار پاشی در زیر نور مستقیم آفتاب باعث ایجاد لکه های سوخته بر روی برگ های گیاه می شود پس از انجام این کار خودداری کنید.

کوددهی:جهت رشد بهتر گیاه فیکوس می توانید از کود مخصوص فیکوس ها طبق دستور العمل استفاده کنید. البته نباید در مصرف کود زیاده‌روی کنید چرا که باعث سوختن گیاه می شود.

خاک گیاه: خاک این گیاه می تواند مخلوطی از خاک معمولی و خاک برگ و کوکوپیت باشد. در صورت کمبود مواد غذایی برگ‌های گیاه بدشکل و رنگ پریده می‌شود. به منظور تغذیه مصنوعی می‌توان از کودهایی با فرمول ۱۰-۱۰-۱۰ هر دو هفته یک‌بار و یا فرمول ۲۰-۲۰-۲۰ هر ۵ هفته یک‌بار استفاده کرد. گلدان باید دارای زهکشی مناسب جهت خروج آب اضافی از ته گلدان باشد.

خرید انواع گیاه فیکوس و سایر گل و گیاهان آپارتمانی در فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

بیماری‌ها و درمان گیاه فیکوس الاستیکا

• یکی از بیماری های رایج گل فیکوس زرد شدن برگ‌های آن است که به دلیل آبیاری بیش از اندازه، بستر دائم خیس، غرقاب کردن خاک است. برای آبیاری مجدد گیاه اجازه دهید خاک گلدان خشک شود.
• لوله و خشک شدن برگها به علت تأخیر در آبیاری و یا نور مستقیم خورشید است. برای درمان این حالت گیاه پس از حذف برگهای خشک گیاه گلدان را برای مدت 15 دقیقه درون تشت آب قرار دهید تا ریشه اب لازم را دریافت کند.
• وجود لکه های قهوه ای روی برگ‌ها می تواند به دلیل کاهش دمای بیش از حد در محیط باشد و یا اسپری نمودن آب روی برگ‌ها در زیر نور مستقیم خورشید باشد.
• اگر برگ ها زرد شد و در زیر برگ ها تارهای عنکبوت مشاهده نمودید، کنه تار به گیاه حمله کرده است که برای از بین بردن آن می توانید از سم کنه کش کمک بگیرید.
• وجود دانه های سیاه ریز روی برگ‌ها که قابلیت پاک شدن با دست از روی برگ را داشته، نشانه بروز بیماری فیکوس الاستیکا و بلک است که در اثر حمله آفات بوجود آمده و فقط با سم پاشی از بین می رود.
• علت ایجاد لکه های سفید پنبه ای روی برگها یا ساقه گیاه حمله شپشک ارد آلود است. برای از بین بردن شپشک ها اقدام به سمپاشی با سم حشره کش کنید.
• یکی از علائمی که نشان می دهد گیاه ابتلا به آفت است ظاهر شدن برگهای رنگ پریده با لکه های قهوه ای است. برای درمان این علائم آفت زدگی ابتدا با پنبه آغشته به سم حشره کش لکه ها را خیس و یا با سم حشره کش نفوذی اقدام به سمپاشی کنید . دوباره این کار را پس از پانزده روز تکرار نمایید.
• ریزش برگ‌های جوان گل فیکوس الاستیکا و بلک نشانه ی ضعیف شدن گیاه و نیاز آن به کود می باشد.
• گل ندادن گیاه فیکوس می تواند به دلیل مناسب نبودن شرایط نور دریافتی و یا آبیاری بیش یا کمتر از حد گیاه باشد.

روش های تکثیر فیکوس

سه روش برای تکثیر گیاه فیکوس وجود دارد، که به اختصار آن ها را توضیح می دهیم.

• روش قلمه زدن
• تکثیر به وسیله ریشه دار کردن برگ
• تکثیر به روش خوابانیدن هوایی

قلمه زدن ساقه فیکوس

زمان مناسب برای انجام این کار اواخر فصل بهار و اوایل فصل تابستان است. برای تهیه قلمه‌ها می‌توانید از ابتدا و یا انتهای ساقه استفاده کنید. طول مناسب برای قلمه‌ها حدود ۱۵ سانتیمتر می‌باشد. برگ‌های ابتدایی قلمه‌ها را جدا کنید تا نهایتا ۲ تا ۳ برگ روی هر قلمه باقی بماند؛ برای این‌که گیاه انرژی خود را صرف ریشه زایی کند، این کار لازم است.

زمانی که قلمه را از گیاه اصلی جدا می‌کنید، شیره سفید رنگی از آن خارج می‌شود به همین خاطر قلمه‌ها را به مدت ۳۰ دقیقه در آب قرار دهید تا این جریان قطع شود. بعد از این می‌توانید قلمه‌ها را در بستر مناسب کاشت، بکارید. بهترین خاک برای کاشت قلمه فیکوس، ترکیبی از کوکوپیت و پرلایت یا خاک برگ و ماسه رودخانه آب شیرین است. دمای مناسب برای رشد قلمه‌ها ۲۵ تا ۲۷ درجه سانت‌یگراد می‌باشد. بعد از کاشت قلمه‌ها خاک را مرطوب کنید و روی بستر کاشت را با پلاستیک شفاف بپوشانید و تا زمانی که قلمه‌ها ریشه و برگ جدید نداده‌اند بستر کاشت را مرطوب نگه دارید. بعد از ریشه دادن و جوانه زدن قلمه می‌توان آن را به گلدان مجزا انتقال داد.

تکثیر به روش ریشه دار کردن برگ فیکوس

بهترین زمان برای تکثیر قلمه برگ فصل بهار است. با یک چاقو تیز تعدادی برگ از گیاه اصلی جدا کنید. برای انجام این کار از دستکش استفاده کنید. شیره برگ را در قسمت برش، بشویید. برای تسریع در روند ریشه‌زایی می‌توان از هورمون ریشه زا کمک گرفت، به این صورت که قبل از کاشت برگ‌ها در بستر کشت، انتهای آن‌ها را داخل هورمون ریشه زا فرو ببرید.

خاک مناسب برای تکثیر با برگ همان خاک ذکر شده است. بعد از کاشت برگ‌ها در خاک، بستر کشت را به محیط گرمی انتقال دهید. برای ایجاد رطوبت مداوم بعد از مرطوب کردن خاک، سطح بستر کاشت را با پلاستیک شفاف بپوشانید. در طول زمان ریشه زنی برگ‌ها، خاک را به وسیله اسپری آبپاش مرطوب نگه دارید. ریشه زنی برگ‌ها بسیار زمان بر است. زمانی که جوانه قلمه برگ‌ها به ۵ یا ۱۰ سانتی‌متر رسید، می‌توانید گیاه جدید را به گلدانی مجزا انتقال دهید. توجه داشته باشید که قبل از ریشه دهی قلمه‌ها در بستر خاک می‌توانید آن‌ها را در آب نیز ریشه دار کنید و پس از ریشه دهی در خاک بکارید.

تکثیر به روش خوابانیدن هوایی

برای انجام این کار بهتر است ساقه‌ای انتخاب کنید که حداقل ۳۰ سانتی‌متر طول داشته باشد. برای انجام این‌کار باید در ساقه گیاه، شکافی ایجاد کنید. دقت کنید که به آوند‌های درختچه آسیب نزنید. قسمتی از پوست ساقه را که حالتی نرم‌تر دارد جدا کنید. سپس خزه اسفاگنوم را که در آب خیس کردید، دور همان قسمتی که پوست آن را جدا کردید قرار دهید و دور تا دور آن را با پلاستیک بپوشانید. این روش برای حفظ رطوبت و عدم جدا شدن خزه اسفاگنوم لازم است. حتما سر و ته کیسه را محکم ببندید تا هوا داخل آن جریان نیابد. پس از مدتی آن قسمت شروع به ریشه زنی می‌کند. زمانی که ریشه‌ها را مشاهد کردید می‌توانید ساقه را از گیاه اصلی جدا کنید و در گلدان جدیدی بکارید.

خرید انواع گیاه فیکوس و سایر گل و گیاهان آپارتمانی در فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

خرید گیاه فیکوس

گیاه فیکوس از گیاهان بسیار زیبا و مقاوم است که برگ های چرمی و پهنی دارد و در رنگ های مختلفی موجود می باشد. این گیاه به صورت درختچه ای رشد می کند و می تواند به منزل شما جلوه ای فوق العاده ببخشد. نگهداری و مراقبت از این گیاه بسیار ساده است، به همین دلیل توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. از نکات قابل توجه این گیاه، تصفیه هوای محیط اطراف است. این گیاه در دسته گیاهان تصفیه کننده هوا قرار می گیرد و می تواند خانه یا محل کار شما را مطبوع کند.

برای خرید انواع گیاه فیکوس به صورت اینترنتی و آنلاین می توانید هم اکنون به فروشگاه محیط زیستی ما مراجعه کنید و گیاه را درب منزل خود تحویل بگیرید. همچنین با مراجعه به فروشگاه محیط زیستی ایران سبز و دسته بندی گل و گیاه، می توانید انواع گل و گیاه آپارتمانی در سایزهای مختلف را به صورت آنلاین خریداری کنید.

منابع: گلستان ، ایران درخت ، نازبو ، نمناک ، ایران گرولایت