همه چیز درباره گیاه بونسای (از معرفی انواع تا نگهداری گیاه)

به وبلاگ گروه محیط زیستی ما خوش آمدید. در این مقاله سعی کردیم تا همه مطالب لازم را برای داشتن یک گیاه آپارتمانی مناسب به نام بونسای را بیان کنیم. در این مقاله، نحوه نگهداری و انواع گیاه بونسای بیان شده است.

بونسای یکی از خاصترین گیاهان آپارتمانی است که فرمی شبیه به یک درخت مینیاتوری و کوچک دارد و از محبوبیت زیادی برخوردار است. انواع بونسای در واقع گیاهی تربیت شده و هرس شده است که به مرور زمان با فرم دهی و هنر باغبانی به به این شکل خاص درآمده و تداعی کننده یک درخت بزرگ برای ما است. یکی از ویژگی های اصلی بونسای طول عمر زیاد آن است. عمر طولانی بونسای به دلیل هرس مداوم شاخه ها و ریشه ها است، به این صورت که کوتاه کردن ارتفاع گیاه سبب می‌شود تا ریشه برای رساندن مواد غذایی به شاخه ها مشکلی نداشته باشد و مواد غذایی را به تمام نقاط گیاه برساند و از این نظر گیاه عمر طولانی تری داشته باشد.

بونسای چیست؟

بونسای (Bonsai) به گیاهان یا درختهایی گفته می‌شود که در طبیعت در اندازه های بزرگ و چند متری وجود دارند اما برای استفاده در فضای داخل، با کمک روشهای خاصی مانند هرس کردن، پیوند زدن و … فرم دهی و کوچک سازی شده اند. روش بونسای به هنر و فن باغبانی و از همه مهمتر صبر برای تربیت گیاه و پرورش آن به فرم دلخواه نیاز دارد چرا که بونسای یک شاخه کوچک و یا یک گیاه کوچک است که طی فرایندهایی که روی آن صورت می‌گیرد فرم می‌گیرد و به شکل درخت درمی‌آید.

خاستگاه اصلی کلمه بونسای کشور ژاپن است اما در واقع مفهوم کلی آن از هنر چینی ” penzai ” یا پنجینگ گرفته شده است. این هنر زیبا اولین بار در قرن ششم توسط بازدید دیپلمات های ژاپنی و دانشجویان بودایی از چین، به ژاپن برده شد. کلمه “penzai” در ژاپن ”Bonsai” تلفظ می‌شود و به همین دلیل کلمه بونسای امروزه شناخته شده تر است.

انواع گیاه بونسای

گیاهان بونسای انواع بسیار زیادی دارند و هر روز نیز به مدل های مختلف آنها افزوده می‌شود. این تنوع از فلسفه روش بونسای یعنی کوچک سازی گیاهان یا درختهای بلند قامت و بزرگ برای استفاده در منزل نشأت می‌گیرد. بنابراین هر گیاهی که ریشه بزرگ، تنه چوبی و شاخه های ظریف داشته باشد و تداعی کننده درختهای بزرگ باشد، می‌تواند به عنوان بونسای استفاده شود. به صورت کلی بونسای ها را بر اساس محیط نگهداری به دو دسته زیر تقسیم می کنند:

بونسای آپارتمانی: این نوع بونسای می‌تواند به راحتی در فضای آپارتمان رشد کند. برای پرورش این بونسای از گیاهانی مانند: شفلرا، بنجامین، کراسولا و.. استفاده می‌شود.

بونسای باغچه ای (فضای باز): انواع بونسای باغچه ای شامل گیاهانی می‌شوند که در طبیعت و باغچه ها دیده می‌شوند و در هوای آزاد رشد کرده و به سرما مقاومند. گیاهانی مانند افرا ژاپنی، نارون، جونی پروس یا ژانویه و … در دسته بونسای باغچه ای قرار می‌گیرند. نهال یا شاخه جوان درختانی که میوه تولید می‌کنند مانند زردآلو، گیلاس، سیب و … را نیز می‌توان به روش بونسای پرورش داد.

خرید انواع بونسای و گل و گیاه آپارتمانی از فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

انواع بنسای آپارتمانی

در این بخش بهترین انواع بونسای برای محیط آپارتمان را به شما معرفی کنیم. تمامی بونسای های زیر برای فضای داخلی مناسبند و می‌توانید با خیال راحت از آنها در داخل منزل یا محیط کارتان استفاده کنید.

1- بونسای فیکوس

یکی از معروف ترین انواع این بونسای، فیکوس جنسینگ است که از پیوند زدن گیاه فیکوس بر ریشه و تنه گیاه جنسینگ به وجود آمده است و محبوبیت بالایی دارد. میانگین طول عمر این نوع بنسای 10 سال و ارتفاع آن تا 50 سانتیمتر است. هرس بنسای فیکوس در فصل بهار انجام می شود.

2- بونسای افرا

افرا یکی از زیباترین بونسای های موجود در بازار است که از نوع خزان کننده محسوب می‌شود. برگهای پنجه ای شکل این بونسای در پاییز در طیف رنگی نارنجی تا قرمز خودنمایی می‌کنند و در تابستان به رنگ سبز روشن درمی‌آیند. میانگین طول عمر این نوع بنسای 10 سال و ارتفاع آن تا 50 سانتیمتر است. هرس بنسای افرا در اوایل فصل بهار انجام می شود.

3- بنسای گل کاغذی

یکی از زیباترین بونسای های آپارتمانی گل دار، بونسای آزالیا یا گل کاغذی است که در بهار گلهای زیبا به رنگ صورتی تولید می‌کند. میانگین طول عمر این نوع بنسای 5 سال و ارتفاع آن تا 40 سانتیمتر است. هرس بنسای گل کاغذی در اواخر فصل زمستان انجام می شود.

4- بونسای شفلرا

یکی از بونسای های آپارتمانی محبوب، بونسای شفلرا است که از فرم دهی و هرس گیاه شفلرا به دست می‌آید. میانگین طول عمر این نوع بنسای 5 سال و ارتفاع آن تا 60 سانتیمتر است. هرس بنسای شفلرا در اوایل فصل بهار انجام می شود.

5- بونسای بنجامین

بونسای بنجامین با هرس کردن و فرم دهی شاخه های درختچه بنجامین با سیم فلزی نازک شکل می‌گیرد. میانگین طول عمر این نوع بنسای 13 سال و ارتفاع آن تا 40 سانتیمتر است. هرس بنسای بنجامین در اواخر زمستان اوایل فصل بهار انجام می شود.

6- بونسای کراسولا

بونسای کراسولا از هرس کردن شاخه های کراسولا به دست می‌آید و جزء بونسای های با قیمت مناسب است. میانگین طول عمر این نوع بنسای 10 سال و ارتفاع آن تا 20 سانتیمتر است. هرس بونسای شفلرا در فصل بهار انجام می شود.

خرید انواع بونسای و گل و گیاه آپارتمانی از فروشگاه محیط زیستی ایران سبز

شرایط نگهداری بونسای

آبیاری: ریشه های بونسای به دلیل هرس شدن و کوتاه شدن منظم به آبیاری زیاد حساس است اما به آبیاری منظم بعد از خشک شدن سطح خاک نیاز دارد. آبیاری گیاهان بونسای به دمای محیط وابسته است، بنابراین در فصول سرد که خاک دیرتر خشک می‌شود، آبیاری را کمتر کرده و در روزهای گرم تابستان آبیاری را بیشتر کنید. آبیاری زیاد برای بونسای بسیار مضر است و سبب غرقاب شدن ریشه ها و از بین رفتن گیاه می‌شود. با توجه به ارتفاع کم گلدان و کم بودن حجم خاک، خاک بونسای زودتر از گیاهان معمولی خشک می‌شود، به همین دلیل بهتر است آبیاری بعد از غروب آفتاب صورت بگیرد تا در معرض نور زیاد قرار نگیرد و دیرتر خشک شود.

تابش نور: نور مورد نیاز هر بونسای نیز به نوع آن بستگی دارد. اما به صورت کلی نور غیر مستقیم متوسط تا زیاد برای انواع بونسای مناسب است. می‌توانید بونسای خود را با حداقل یک متر فاصله از پنجره دارای پرده با نور غیر مستقیم قرار دهید.

دمای هوا: دمای متعادل بین 18 الی 23 درجه سانتی گراد برای بونسای مناسب است. نوع بونسای، گرمسیری یا سردسیری بودن آن در دمای محیط تاثیر می‌گذارد، بنابراین قبل از خرید گیاه بهتر است از نوع و شرایط دمایی آن اطلاع داشته باشید.

کوددهی: حتی غنی ترین خاک ها نیز روزی عاری از مواد مغذی می‌شوند و نمی‌توانند نیازهای بونسای را تامین کنند. اگرچه به دلیل ارتفاع کم بونسای و هرس مداوم، این گیاه به کوددهی زیادی نیاز ندارد اما در فصول رشد بهتر است از کودهای مخصوص بونسای استفاده کنید تا رشد بهتری داشته باشد. از دادن همزمان 2 کود به گیاه خودداری کنید و حتما 2 هفته بین آنها فاصله بیندازید.

خاک گیاه: ترکیب خاک مخصوص بونسای با خاک و کود آماده می‌تواند گزینه مناسبی برای انواع بونسای ها باشد. خاک سبک و زهکشی شده و غنی از مواد مغذی برای رشد بهتر بونسای مناسب است. توجه داشته باشید که نوع خاک به دما، نور، شرایط محیطی و از همه مهمتر نوع بونسای بستگی دارد.

خرید بونسای

نکته اصلی در خرید گیاه بونسای، توجه به سلامت گیاه است که این کار با بررسی تنه، ریشه و حالت برگ ها انجام می شود. گیاه بونسایی که برگ های بیشتری دارد، لزوماً گیاه سلامتی نیست. برای خرید انواع بونسای و سایر گل و گیاهان آپارتمانی می توانید به فروشگاه محیط زیستی ایران سبز و بخش مراجعه کنید و گیاه موردنظرتان را انتخاب و درب منزل تحویل بگیرید.

منبع: ایران درخت